10. “Ayni Sermaye Talebinin, Mahkemece Tek Hakimle Değil, Heyet Olarak Karara Bağlanması Gerekmekte Olup, Mülkiyeti Başkasına Ait Olan Talep Konusu Ayınlar Bakımından Da Mahkemece Ayni Sermaye Konulacağına İlişkin Şerh İşlenmesine Karar Verilemez. ”
T.C.
ANTALYA BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
11. HUKUK DAİRESİ
E. 2024/175 K. 2024/278 T. 12.02.2024
“5235 sayılı Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemeleri’nin Kuruluş, Görev ve Yetkileri Hakkında Kanun’un 18.06.2014 tarih, 6545 sayılı Kanun’un 45. maddesi ile değişik 5. maddesi: ”6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nda hakimin kesin olarak karara bağlayacağı işler ile davalara, ilişkin tüm yargılama safhaları, bir başkan ve iki üye ile toplanacak heyetçe yürütülür ve sonuçlandırılır. Heyet halinde bakılacak davalarla ilgili olmak üzere, dava açılmadan önce veya açıldıktan sonra talep edilen ihtiyati haciz ve ihtiyati tedbirler de heyet tarafından incelenir ve karara bağlanır. Bu fıkrada belirtilen dava ve işler dışında kalan uyuşmazlıklar mahkeme hakimlerinden biri tarafından görülür ve karara bağlanır.” şeklinde düzenlenmiştir.
Somut olayda; ilk derece mahkemesince istinaf talebinde bulunan … adına kayıtlı taşınmazlar için davacının öz sermaye tespiti talebinde bulunduğu ve davacı vekilinin talebi üzerine tek hakimle dosyada karar verilerek bu taşınmazlar üzerine “…. Ticaret Ltd. Şti. lehine ayni sermaye taahhüt şerhi vardır.” şerhinin konulmasına karar verildiği anlaşılmaktadır.
TTK’nın 342. maddesi öz sermaye tespiti kararının kesin olacağı düzenlemiş ise de; bu maddenin kapsamından çıkılarak dosyaya heyet halinde bakılması gerekirken tek hakimle, 3. kişilerin hak ve menfaatlerini etkiler şekilde karar verilmek suretiyle hüküm kurulduğu anlaşılmakla, bu kararla hakları etkilenen … nin istinaf talebinin, ilk derece mahkemesinin 18/12/2023 tarihli ek kararı ile reddine karar verilmesi hatalı olduğundan, kararın kaldırılarak … nin istinaf talebinin incelenmesine geçilmiştir.
İlk derece mahkemesince davacının öz sermaye tespiti talebinde bulunduğu taşınmazların TTK’nın 342. maddesi kapsamında öz sermaye tespiti talebinde bulunulabilecek taşınmazlar olup olmadığı karar yerinde heyet halinde değerlendirilmesi gerekirken mülkiyeti … ye ait taşınmazlar üzerine talep edilen şekilde bir şerh verilemeyeceği ve bu şerhin farklı hukuki sonuçlara yol açabileceği hukuki değerlendirilmesi yapılmadan yazılı şekilde karar verilmesi hatalı olup, …. vekilinin istinaf talebinin yerinde olduğu anlaşılmıştır.” (Eklenme Tarihi: 2024-01-06).
Aynı yönde Denizli Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesinin 27.02.2025 tarihli, E. 2025/359 K. 2025/338 sayılı ilâmı.
“Dava, öz sermaye tespiti istemine ilişkindir.
TTK’nın limited şirketler hakkında da uygulaması gereken öz sermaye tespitine ilişkin 342. ve 343. maddeleri incelendiğinde, ayni olarak konulan sermayenin ne şekilde tespit edileceği düzenlenmiş olup; düzenlemeden, yapılan keşif ve bilirkişi raporunun raporun ilgililere tebliğ edileceği, bu rapora karşı ilgililerin itirazı üzerine verilen mahkeme kararının kesin olduğunun düzenlendiği anlaşılmaktadır.
Yine HMK’nın çekişmesiz yargı işlemini düzenleyen 382/e-5 maddesi, anonim şirketlerde ayni sermayeye konulması işleminin çekişmesiz yargı işlerinden olduğunu belirtmiştir.
…
5235 sayılı Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemeleri’nin Kuruluş, Görev ve Yetkileri Hakkında Kanun’un 18.06.2014 tarih, 6545 sayılı Kanun’un 45. maddesi ile değişik 5. maddesi: ”6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nda hakimin kesin olarak karara bağlayacağı işler ile davalara, ilişkin tüm yargılama safhaları, bir başkan ve iki üye ile toplanacak heyetçe yürütülür ve sonuçlandırılır. Heyet halinde bakılacak davalarla ilgili olmak üzere, dava açılmadan önce veya açıldıktan sonra talep edilen ihtiyati haciz ve ihtiyati tedbirler de heyet tarafından incelenir ve karara bağlanır. Bu fıkrada belirtilen dava ve işler dışında kalan uyuşmazlıklar mahkeme hakimlerinden biri tarafından görülür ve karara bağlanır.” şeklinde düzenlenmiştir.
TTK’nın 342. maddesi öz sermaye tespiti kararının kesin olacağı düzenlemiş ise de; bu kesinlik görevli ve usulünce verilmiş mahkeme kararları içindir. Dosyaya heyet halinde bakılması gerekirken tek hakimle bakılıp karar verilmesi nedeniyle istinaf talebinin incelenmesine geçilmiştir.
İlk derece mahkemesince davacının talebi konusunda heyet halinde karar verilmesi gerekirken tek hakimle karar verilmesi hatalı olup, davacı vekilinin bu yöndeki istinaf talebinin yerinde olduğu anlaşılmıştır.“
11. “Ayni Sermaye Konusu Malvarlığının 6102 Sayılı TTK m. 343’te Öngörülen Yasal Prosedür Yerine Getirilmeden Şirket Adına Tescili Talep Edilemez.”
T.C.
İZMİR BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
11. HUKUK DAİRESİ
E. 2024/1144 K. 2024/1583 T. 25.09.2024
“Dava, ayni sermayenin tescili istemine ilişkin olup, ilk derece mahkemesince yukarıda yazılı gerekçeyle davanın reddine karar verilmiştir.
Dairemizce HMK’nın 355. maddesi uyarınca istinaf nedenleriyle ve resen kamu düzenine ilişkin sebeplerle sınırlı olarak istinaf incelemesi yapılmıştır.
Davacı … şti.’nin kurucusu ve ortağı … T.C. Kimlik numaralı …’nın yurt dışında tasarruf ettiği ve şirkete ayni sermaye olarak tescili istenilen 2018 model … marka … şase nolu, … motor nolu otomobilin davacı şirket tarafından 7417 Sayılı Kanun kapsamında yapmış olduğu başvuruyla söz konusu araç kaydına ayni sermaye şerhi eklenerek aracın davacı şirket adına tesciline karar verilmesini istemiştir.
Yerel Mahkemece taraf delillerinin toplanıldığı, bu kapsamda … Birliği’nden dava konusu araca ilişkin belge ve bilgilerin getirtildiği, Fethiye Ticaret Sicil Müdürlüğü’nden davacı şirkete ilişkin kayıtların celbedilerek söz konusu otomobil hakkında ilgili mal müdürlüğüne müzekkere yazıldığı, S… Malmüdürlüğü’ne yazılan 26/05/2023 tarih ve E-…-….02.01.-… sayılı cevabi yazısında dava konusu aracın 7417 Sayılı Varlık Barışı Yasası’ndan faydalanamayacağının bildirildiği görülmüştür.
Toplanan deliller ve tüm dosya kapsamından, dava konusu araca Fethiye 5. Noterliği’nin 22.02.2023 tarih ve … yevmiye numaralı işlemi ile … marka 2018 model … şasi numaralı araca … Şirketi (…) adına 22.02.2023 ile 24.03.2023 tarihleri arasında … sayılı D geçici trafik belgesi ve geçici plakaların verildiği, aracın kalıcı olarak tescilinin yapılmadığı, Araçların Satış, Devir ve Tescil Hizmetlerinin Yürütülmesi Hakkında Yönetmeliğin D geçici trafik belgesi ve geçici plakalar başlıklı 27. maddesi kapsamına D geçici trafik belgesinin yurt dışından getirilen veya yurt dışına götürülen araçların karayollarında sürülerek götürülmesi veya getirilmesi için belli süre ile verildiği, kalıcı olarak tescil hakkı içermediği, davaya konu aracın davacı şirkete ayni sermaye olarak konulabilmesi için öncelikle, gümrük mevzuatı gereğince Türkiye’ye getirilen aracın gümrüğe sokularak, gerekli ÖTV ve KDV ve varsa diğer gümrük vergileri ödendikten ve araç millileştirildikten sonra … Birliği sitemine kalıcı tescilinin yapılarak yeni ruhsat ve plakasının çıkartılması gerektiği, 6102 Sayılı TTK’nın 343 maddesi kapsamında ayni sermaye olarak konulması taahhüt edilen aracın değeri tespit ettirildikten sonra, gerekli evraklar ile … Birliğine başvuru yapılarak davacı şirket adına tescilinin sağlanması gerektiğinden, tüm bu işlemler yapılmadan 7417 Sayılı Varlık Barışı Yasası kapsamında olmayan ve sadece geçici tescil plakasına dayanılarak ve 6102 sayılı TTK’nın 343 maddesi kapsamındaki yasal prosedür yerine getirilmeden aracın davacı şirket adına tescilinin talep edilemeyeceğinden davanın reddine dair verilen kararda herhangi bir usul ve yasaya aykırılık bulunmadığı değerlendirilmiştir.”(Eklenme Tarihi: 2025-04-20).
